Woensdagmiddag, half 3. Ik passeer de slagboom op het terrein van het azc. Voorlopig voor de laatste kaar. Mijn twee weken als vrijwilliger bij De Vrolijkheid zitten er bijna op. Deze middag loop ik nog één keer mee, bij de nieuwe schilderlessen van Lalemba. Samen met nieuwe vrijwilliger Anke ga ik op pad om kinderen te zoeken. Met een portofoon op zak en in kleding van De Vrolijkheid, leg ik Anke uit waar welke gezinnen wonen en wie Raghad, Hamad en Abdul zijn. Het voelt vertrouwd, alsof ik het al jaren doe.

Simpele, bruine stenen vormen de buitenmuur van het lokaal van De Vrolijkheid. Maar niet voor lang meer. Een tijdje geleden klopte azc’er Patrick namelijk op de deur bij Lindy en Marike om foto's van zijn hobby te laten zien. Misschien hadden Lindy en Marike interesse? En of de twee dames dat hadden. Patrick blijkt een geboren mozaïekkunstenaar. En laat die buitenmuur van de Vrolijkheid nu net wel een opfrisser kunnen gebruiken. Dus is Patrick nu elke dinsdagmiddag bij De Vrolijkheid te vinden om zijn mozaïekhobby uit te voeren. En de deur, die staat open voor iedereen die wil aansluiten.

Het is herfstvakantie, wat betekent dat ook de kinderen vandaag mee mogen naar de workshop Fotografie. En die activiteit is daarom vanmorgen niet in het azc, maar in het park vol herfstkleuren. Wat een feest! Het plezier begint al als fotograaf Karin de drie ouders die gekomen zijn een spiegelreflexcamera geeft. Hun kinderen krijgen een kleine camera in hun handen gedrukt. ‘Ja, die is deze ochtend helemaal voor jou,’ bevestigt Karin aan een paar enthousiaste kinderogen.

Het begint al donker te worden als ik op deze herfstige donderdagavond het terrein op loop. Louna (12) komt mij enthousiast tegemoet rennen en smeekt of ik naar haar afscheidsfeestje kom. Haar familie en een ander gezin verhuizen binnenkort naar een eigen huis. Ik kan er niet onder uit om even binnen te wippen bij de moeders en meisjes die vanavond in een lokaal bij elkaar zitten. Met dampende schalen komen ze één voor één aanlopen. Rolletjes döner, stukjes pizza en een gerecht waar ik nog nooit van heb gehoord, worden me toegestoken. ‘Nee zeggen’ is geen optie. Ik proef van alle soorten een beetje – en ’t is nog lekker ook.

De 54-jarige Nada is de volgende vrijdagmorgen al vroeg van de partij. Ze is vrijwilliger bij De Vrolijkheid en heeft zelf ook in het azc gewoond. Nada spreekt Arabisch, Engels en Nederlands en dat is ideaal om mensen uit te nodigen. Er staat vandaag namelijk weer een nieuwe workshop op de planning: fotografie onder leiding van Karin. Maar ouders werven is niet minder makkelijk dan jongeren. Bij de eerste deur waar een moeder van twee kinderen zou moeten wonen, laat Marike mij aanbellen. 

Een paar minuten over half 8 waait kunstenaar Luk De Vrolijkheid binnen. De acht jongeren hebben de laptops op tafel verwachtingsvol opengeklapt. Een paar van hen kennen het programma al van de vorige keer. De anderen krijgen – in het Engels – een spoedcursus PhotoShop van Luk. ‘Luister eens mevrouw,’ zegt hij tegen het 16-jarige meisje. ‘Ik? Mevrouw?’ lacht ze hem hardop uit.

Als kind fietste ik er al regelmatig langs. Dan zag ik het grote, grijze gebouw, de knipperende slagboom en het enkele speeltoestel op het grote grasveld. Altijd reed ik er voorbij. Maar op deze donderdagavond slinger ik met mijn fiets het terrein van azc Middelburg op. Om een kijkje te nemen áchter de slagboom. Om te zien dat het licht hier tussen de grauwigheid schijnt. En om te leren dat hoop en wanhoop hand in hand kunnen gaan.